Afrykańskie media a sztuczna inteligencja: między technicznym optymizmem a lokalnymi realiami

W jaki sposób media kształtują nasze postrzeganie świata? W Afryce, gdzie dostęp do informacji często zależy od przekazów medialnych, sposób przedstawiania sztucznej inteligencji ma szczególne znaczenie. Niestety, jak wynika z analiz, afrykańskie media zbyt często reprodukują zachodni, technokratyczny optymizm, pomijając lokalne potrzeby i obawy.

Dominacja zachodnich narracji

Artykuły o AI najczęściej pojawiają się w działach technologicznych i biznesowych, co sugeruje, że AI postrzegana jest głównie jako narzędzie do rozwiązywania problemów i generowania zysków. Brakuje natomiast dyskusji o wpływie AI na zatrudnienie, nierówności społeczne czy wartości kulturowe. Co więcej, autorzy z Afryki stanowią zaledwie 29% wszystkich publikujących na ten temat. Znaczący wpływ mają zachodnie agencje prasowe, a głos afrykańskich badaczy zajmujących się AI jest marginalizowany.

Krytyczny brak lokalnej perspektywy

Takie podejście niesie ze sobą poważne konsekwencje. Skupienie się na technicznych i ekonomicznych aspektach, często z perspektywy zachodniej, może prowadzić do podejmowania decyzji politycznych, które ignorują specyficzne potrzeby lokalnych społeczności i pomijają kwestie etyczne. Istnieje ryzyko, że Afryka bezkrytycznie przejmie globalne trendy, zamiast rozwijać rozwiązania AI dostosowane do własnych wyzwań i wartości. Nadmierny nacisk na „narzędzia” i „rozwiązania” może przesłonić szerszy kontekst społeczny i kulturowy, prowadząc do niepożądanych skutków.

Apel o zmianę

Badacze wzywają do wzmocnienia roli afrykańskich dziennikarzy i badaczy w relacjonowaniu i analizowaniu AI. Konieczne jest uwzględnienie szerszego spektrum głosów, w tym lokalnych badaczy, decydentów i społeczności, które doświadczają wpływu AI na własnej skórze. Równowaga między relacjonowaniem potencjału gospodarczego AI a analizą jej konsekwencji społecznych, kulturowych i etycznych jest kluczowa. Tylko w ten sposób afrykańskie media mogą uniknąć jednostronnego optymizmu i stworzyć bardziej inkluzywną i odpowiedzialną debatę na temat sztucznej inteligencji, która realnie odpowiada na potrzeby kontynentu.